Hidrometar u akvaristici
U slatkovodnoj akvaristici, gustina vode neigra neku bitnu ulogu jer je sveukupni sadržaj rastvorenih soli na izuzetni niskom nivou. Kada je reč o morskim i ribama boćatih voda, onda je sadržaj rastvorenih soli od vitalnog značaja i od njih zavisi opstanak živih organizama u akvarijumu. Merenje količine rastvorenih soli u akvarijumskoj vodi se uglavnom vrši sa hidrometrom koji nam indirektno pokaže približnu količinu rastvorenih soli na osnovu gustine vode. Ova metoda je sasvim prihvatljiva za akvariste jer neka preterana preciznost nije potrebna a ujedno precizni uređaji za merenje sadržaja soli su skupi i na taj način nisu prihvatljivi za prosečnog akvaristu.
Gustina, po definiciji je odnos zapremine nekog tela i njegove mase i obeležava se ρ= m/v [g/cm3]. Jedinična vrednost za gustinu je gustina vode na 277.2 K odnosno 4 ºC. Kao što može da se vidi iz ove formule, zapremina V je promenjiva vrednost a upravo je srazmerna temperaturi i iz tog razloga vrednost ρ varira u odnosu na temperaturu. Ova činjenica je u direktnom konfliktu sa hidrometrom kao prostim uređajem za merenje gustine tečnosti i to se prevaziliazi sa dodatnim korekcijama prilikom merenja.
Morska voda sadrži u proseku oko 3.5% rastvorenih soli. Ta koncentracija se menja u odnosu na geografski prostor mora pa recimo da Jadransko more ima oko 3.8 % soli. Prostom računicom mi možemo da kažemo da je to 35 ppt (hiljaditih delova). Ako primenimo gornju formulu i izračunamo vrednost ρ bi bila 1.035 g/cm3. Ako takvu vodu proverimo hidrometrom dobićemo sasvim drugu vrednost jer smo zanemarili temperaturu što je i ključna stvar u određivanju slanoče vode metodom hidrometra.
Korekcije se vrše na osnovu tabličnih vrednosti a one mogu da se vide u donjoj tablici. Ako smo merili gore pomenutu vodu na 24 ºC a hidrometar nam je pokazao vrednost od 1.025 u preseku ovih vrednosti je sadržaj soli u merenoj vodi a on bi bio 35.1 ppt ili 35g soli na 1000 g merene vode. Tačnost merenja zavisi od tačnosti našeg termometra i hidrometra ali to i nije tako izuzetno važno u akvaristici. U koralnoj akvaristici gde se zahtevaju rigorozniji uslovi, poželjno je da se ima odgovarajuča preciznija oprema jer su korali mnogo osetljiviji na sadržaj soli nego morske ribe ili ribe boćatih voda.
Donju tablicu možemo da koristimo i u obrnutom smeru. Ako želimo da napravimo slankastu vodu od recimo 0.010 vrednosti koju pokazuje hidrometar a temperature od 26 ºC kao prosečne akvarijumske temperature, mi samo treba da pogledamo u tablicu i da vidimo koliko je to soli po 1000g vode. U ovom slučaju to bi bilo 15.8 g soli na 1000g slane vode.
Temperatura°C | 22.0 | 22.5 | 23.0 | 23.5 | 24.0 | 24.5 | 25.0 | 25.5 | 26.0 | 26.5 | 27.0 | 27.5 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gustina | ||||||||||||
1.0050 | 7.9 | 8.1 | 8.3 | 8.4 | 8.5 | 8.7 | 8.9 | 9.1 | 9.2 | 9.3 | 9.6 | 9.7 |
1.0060 | 9.3 | 9.4 | 9.6 | 9.7 | 9.8 | 10.1 | 10.2 | 10.4 | 10.5 | 10.7 | 10.9 | 11.0 |
1.0070 | 10.6 | 10.7 | 10.9 | 11.0 | 11.3 | 11.4 | 11.5 | 11.7 | 11.9 | 12.0 | 12.2 | 12.4 |
1.0080 | 11.9 | 12.0 | 12.2 | 12.4 | 12.6 | 12.7 | 12.8 | 13.0 | 13.2 | 13.4 | 13.6 | 13.7 |
1.0090 | 13.2 | 13.4 | 13.6 | 13.7 | 13.9 | 14.0 | 14.1 | 14.4 | 14.5 | 14.7 | 14.9 | 15.0 |
1.0100 | 14.5 | 14.8 | 14.9 | 15.0 | 15.2 | 15.3 | 15.6 | 15.7 | 15.8 | 16.1 | 16.2 | 16.5 |
1.0110 | 16.0 | 16.1 | 16.2 | 16.3 | 16.5 | 16.7 | 16.9 | 17.0 | 17.3 | 17.4 | 17.5 | 17.8 |
1.0120 | 17.3 | 17.4 | 17.5 | 17.7 | 17.9 | 18.0 | 18.2 | 18.3 | 18.6 | 18.7 | 19.0 | 19.1 |
1.0130 | 18.6 | 18.7 | 18.8 | 19.1 | 19.2 | 19.3 | 19.5 | 19.7 | 19.9 | 20.0 | 20.3 | 20.4 |
1.0140 | 19.9 | 20.0 | 20.1 | 20.4 | 20.5 | 20.6 | 20.9 | 21.0 | 21.2 | 21.4 | 21.6 | 21.8 |
1.0150 | 21.2 | 21.3 | 21.6 | 21.7 | 21.8 | 22.0 | 22.2 | 22.3 | 22.5 | 22.7 | 22.9 | 23.1 |
1.0160 | 22.5 | 22.7 | 22.9 | 23.0 | 23.3 | 23.4 | 23.5 | 23.6 | 23.9 | 24.0 | 24.3 | 24.4 |
1.0170 | 23.8 | 24.0 | 24.2 | 24.3 | 24.6 | 24.7 | 24.8 | 25.1 | 25.2 | 25.3 | 25.6 | 25.7 |
1.0180 | 25.2 | 25.3 | 25.5 | 25.6 | 25.9 | 26.0 | 26.1 | 26.4 | 26.5 | 26.8 | 26.9 | 27.2 |
1.0190 | 26.5 | 26.6 | 26.8 | 27.0 | 27.2 | 27.3 | 27.6 | 27.7 | 27.8 | 28.1 | 28.2 | 28.3 |
1.0200 | 27.8 | 27.9 | 28.2 | 28.3 | 28.5 | 28.6 | 28.9 | 29.0 | 29.2 | 29.4 | 29.6 | 29.8 |
1.0210 | 29.1 | 29.2 | 29.5 | 29.6 | 29.8 | 30.0 | 30.2 | 30.3 | 30.6 | 30.7 | 30.9 | 31.1 |
1.0220 | 30.4 | 30.7 | 30.8 | 30.9 | 31.2 | 31.3 | 31.5 | 31.7 | 31.9 | 32.0 | 32.2 | 32.5 |
1.0230 | 31.7 | 32.0 | 32.1 | 32.2 | 32.5 | 32.6 | 32.8 | 33.0 | 33.2 | 33.4 | 33.5 | 33.8 |
1.0240 | 33.2 | 33.3 | 33.4 | 33.7 | 33.8 | 33.9 | 34.2 | 34.3 | 34.5 | 34.7 | 35.0 | 35.1 |
1.0250 | 34.5 | 34.6 | 34.7 | 35.0 | 35.1 | 35.2 | 35.5 | 35.6 | 35.9 | 36.0 | 36.3 | 36.4 |
1.0260 | 35.8 | 35.9 | 36.0 | 36.3 | 36.4 | 36.7 | 36.9 | 36.9 | 37.2 | 37.3 | 37.6 | 37.7 |
1.0270 | 37.1 | 37.2 | 37.5 | 37.6 | 37.8 | 38.0 | 38.1 | 38.4 | 38.5 | 38.8 | 38.9 | 39.1 |
1.0280 | 38.4 | 38.5 | 38.8 | 38.9 | 39.1 | 39.3 | 39.4 | 39.7 | 39.8 | 40.1 | 40.2 | 40.5 |
1.0290 | 39.7 | 39.9 | 40.1 | 40.2 | 40.5 | 40.6 | 40.8 | 41.0 | 41.2 | 41.4 | 41.6 | 41.8 |